Lustral (Sertralin) Nedir? Lustral Yan Etkileri Nelerdir?

Lustral (Sertralin) Nedir?

Lustral, diğer adıyla Sertralin olarak da bilinmekle birlikte, günümüzde oldukça yaygın şekilde kullanılan ve seçici serotonin geri alım inhibitörleri grubuna dahil olan antidepresan özellikli bir ilaçtır. Ülkemizde depresyon probleminden muzdarip olan hastalara sıklıkla reçete edilen ve nispeten düşük yan etkilere sahip olan bir ilaçtır. İlacın asıl işlevi ise serotonin salgılanma oranlarını düzenlemek ve beyinde salgılanan serotonin miktarını mümkün olduğunca yüksek tutmaktır. Zira serotonin maddesinin görevi, kişinin sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlamaktır. Bu maddenin eksikliği kişinin duygularını, ruh halini ve günlük hayattaki davranışlarını olumsuz yönde etkileyebilir. 

Diğerleri arasında Zoloft markası altında satılan Sertralin, seçici serotonin geri alım inhibitörü sınıfının bir antidepresanıdır. Kaynak: Wikipedia

Serotonin eksikliği aynı zamanda depresyon, anksiyete ya da benzeri psikolojik rahatsızlıkların da önemli bir sebebi olarak göze çarpar. Dolayısıyla bu tür hastalıklar yaşayan kişilerin kendilerini iyi hissetmeleri ve daha çabuk toparlanmaları için dışarıdan serotonin desteği almaları birçok doktor tarafından tavsiye edilir. Sertralin de bu işlevi yerine getiren en yaygın ilaçlardan birisi olarak bilinmektedir. Ancak tıpkı diğer psikolojik ilaçlar gibi Lustral de doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır. Buna ek olarak, ilacın herhangi bir şurup ya da şırınga ile alınabilen formu ülkemizde mevcut değildir. İlaç ülkemizde sadece tablet-kapsül formatı ile bulunmaktadır.

Lustral Ne İşe Yarar?

Lustral’ın temel görevi beyinde salgılanan serotonin miktarını düzenlemek, mümkün olduğunca arttırmak ve bu miktarı belirli bir eşiğin altına düşürmemektir. Bu işlevi sayesinde depresyon, panik atak, sosyal fobi, sosyal anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılabilir. İlacın genellikle yetişkin bireylerde kullanılması tavsiye edilir. Bunun yanında, obsesif kompulsif bozukluğa sahip olan çocukların ya da ergenlerin tedavi süreçlerinde de Lustral’dan yardım alınabilmektedir. Bunun sebebi ise Sertralin’in diğer birçok psikolojik ilaca kıyasla daha az yan etkiye sebep olmasıdır.

Lustral Nasıl Etki Eder?

İnsan beyninde düzenli olarak nörotransmitter olarak adlandırılan kimyasallar salgılanır. Nörotransmitterler, beyinde bulunan nöronlar arasındaki ya da nöronlar ve hücreler arasındaki iletişimi sağlama işlevini üstlenirler. Söz konusu nörotransmitterler arasında en önemlilerden birisi ise serotonindir. Serotonin; beyindeki iletişimi sağlamasına ek olarak, kişiye mutluluk, zindelik, canlılık hissi veren ve duygu durumunu düzenleyip mutlu hissetmesini sağlayan bir nörotransmitterdir. 

Serotonin eksikliğinde kişi kendisini mutsuz, depresif, bitkin, halsiz ve canı sıkılmış şekilde hissedebilir. Dolayısıyla özellikle halihazırda depresyonla mücadele eden hastalarda bu durum oldukça göze çarpar. Zira depresyon ya da anksiyete gibi hastalıkları yaşayan kişilerde de serotonin miktarının ideal seviyenin altında olduğu tespit edilmiştir. Sertralin ve diğer seçici serotonin geri alım inhibitörleri grubuna ait olan ilaçlar, kişinin beyninde mevcut olan serotonin miktarını düzenlemekle görevlidir. Bu da kişinin depresyon, obsesif kompulsif bozukluk ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklarla savaşmasını sağlar. 

Ancak ilacın serotonin seviyelerinde kayda değer bir değişime sebep olması için en az 4-5 hafta boyunca kullanılması gerekmektedir. Uygulanan serotonin tedavisi sayesinde birçok kişinin ruh halinin daha iyiye gittiği ve kendilerini daha mutlu hissettikleri görülmüştür. Ayrıca ilaç sayesinde kişide mevcut olan depresyon semptomları da azalış gösterir. Fakat genellikle psikolojik ilaçlar asıl olarak semptomların tedavisine yöneliktir. Dolayısıyla tam ve kesin bir tedavi süreci yürütmek için kişinin bir psikologdan terapi alarak aynı anda düzenli şekilde reçete ettiği ilacı kullanması en doğru karar olacaktır.

Lustral Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?

Lustral veya Sertralin; yaygın olarak depresyon başta olmak üzere anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu ve panik atak tedavisinde kullanılır. İlacın asıl işlevi kişiye kapsül içerisinden serotonin salgılamak değil, beyinde üretilen serotoninin sinir hücreleri tarafından tekrar emilmesini engellemektir. Böylelikle beyindeki serotonin miktarında artış görülür ve kişinin sahip olduğu depresyon semptomlarında kayda değer bir iyileşme görülür. Dolayısıyla depresyon hastaları için oldukça faydalı bir ilaçtır. Bununla birlikte, panik atak, panik bozukluk ya da bazı fobilere sahip olan kişilerde de Sertralin’in oldukça faydalı olduğu gözlenmiştir. İlacın bir diğer önemli özelliği ise travma sonrası stres bozukluğuna karşı iyi gelmesidir. Travma sonrası stres bozukluğu (PTSD) kişinin çeşitli travmatik olaylar sebebiyle yaşadığı ciddi bir ruhsal bozukluktur. Lustral, içerisinde bulunan etken madde sayesinde kişinin mevcut ruh halini düzelmesine yardımcı olarak tedavi sürecine önemli bir katkı yapar.

Lustral Nasıl Kullanılır?

Sertralin kullanımını genel olarak şu şekilde açıklamak mümkündür:

• Sertralin çoğu durumda 1 doz olarak kullanılır. Yine de ideal doz ilacı reçete eden hekim tarafından belirlenir ve gerek görüldüğünde doz artışı yapılabilir.
• Tıpkı diğer psikiyatrik ilaçlar gibi Lustral’ın da her gün düzenli bir şekilde aynı zaman diliminde alınması gerekir. Kişi mümkün olduğunca ilaç içme vaktini geçirmemelidir.
• Lustral, kimi kişilerde uyku düzenini bozucu bir yan etkiye sahip olabilir. Bazı kişiler ilacı içtikten sonra uykusuz hissederken bazı kişiler ise kendilerini daha uykulu hissedebilir. Dolayısıyla ilacın alınacağı zaman dilimi de buna göre düzenlenebilir. Yani eğer ilaç kişide uykusuzluğa sebep oluyorsa sabah saatlerinde alınması daha uygunken, fazla uykuya sebep olduğu durumlarda ise ilacın gece yatmadan önce alınması daha uygun olur.
• İlaç zaruri sebepler olmadıkça düzenli bir şekilde kullanılmalı ve doz atlamamaya özen gösterilmelidir. Eğer kişi gereken zaman diliminde ilacı almayı unuttuysa, hatırladığı herhangi bir vakitte ilacı alabilir. Ancak çift doz kullanan kişiler eğer ilk doz ilaçlarını almayı unuttuklarını çok geç saatte fark ederlerse ve vakit ikinci dozu almaya yaklaştıysa, unutulan dozu atlamalıdırlar. Zira kısa süre içerisinde iki doz ilaç kullanımı kişide istenmeyen yan etkilere sebep olabilir ve bünyeye ağır gelebilir.
• Sertralin içerikli ilaçları kullanırken vücuda çeşitli maddeleri almak sakıncalı olabilir. Bu maddeler arasında ilk sırada alkol gelir. Alkol kullanımı antidepresanların çalışma biçimini sekteye uğratır ve olumsuz yan etkilere sebep olabilir. Bunun yanında, Sertralin (Lustral)’a başlanırken kişi kullandığı tüm ilaçları doktoruna bildirmelidir. Aynı zamanda yeni başlanacak olan ilaçlardan önce de mutlaka bir doktor görüşü alınmalıdır. Zira Sertralin, kimi durumlarda bazı ilaçlarla etkileşime girebilir ve kişinin sağlığını olumsuz şekilde etkileyebilir.
• Greyfurt içerisinde bulunan etken maddeler sebebiyle kanda bulunan Sertralin miktarını arttırır. Dolayısıyla Lustral kullanan kişiler aşırı Sertralin yüklenmesini önlemek adına greyfurt tüketmekten kaçınmalıdır. 
• Tıpkı diğer antidepresan ilaçlar gibi, Sertralin de kişinin keyfi şekilde bırakabileceği bir ilaç değildir. İlacın bırakılma süreci doktor gözetiminde ve yavaş yavaş doz azaltarak yapılmalıdır. Aksi takdirde kişide ani yoksunluk semptomları ortaya çıkabilir ve kişi oldukça rahatsız edici semptomlarla yüzleşebilir.

Lustral Yan Etkileri Nelerdir?

Lustral kullanan kişilerde çeşitli yan etkiler görülebilir. Belirli yan etkiler her antidepresan ilaçta görülebilir ve aşırıya kaçmadığı sürece olağan karşılanır. Bununla birlikte Lustral, diğer antidepresan ilaçlara kıyasla nispeten daha az yan etkiye sahip olan bir ilaçtır. İlacın sebep olduğu olumsuz semptomlar birkaç haftalık düzenli kullanım sonrasında ortadan kaybolma eğilimi gösterir. Ancak daha uzun süre boyunca devam eden, şiddetinde azalma görülmeyen ya da ciddi sıkıntılara yol açan semptomlar görüldüğünde kişi mutlaka tekrar doktoruyla görüşmelidir. 

En sık karşılaşılan Sertralin yan etkileri şu şekilde sıralanabilir:

• Yorgunluk, halsizlik ve bitkinlik hissi.
• Uyku bozukluğu (kimi kişilerde fazla uyuklamak şeklinde ortaya çıkarken kimi kişilerde ise tam tersi kendisini uykusuzluk şeklinde gösterebilir)
• Ağız kuruluğu.
• Baş ağrısı ve baş dönmesi.
• Mide bulantısı ve ishal.
• Yukarıdaki yan etkiler genellikle ilacın düzenli kullanımından sonra ortadan kalkar ve kişi kendisini daha iyi hissetmeye başlar. Ancak çok daha nadiren de olsa kişide bazı ciddi yan etkiler ortaya çıkabilir. Lustral’ın yol açabileceği ciddi yan etkiler aşağıda sıralanmıştır:
• Baş ağrılarının kişinin dayanamayacağı şekilde şiddetlenmesi ve migren gibi bir hal alması.
• Kişinin nefes almakta zorlanması, nefes darlığı.
• Baş dönmesinin hafif boyuttan çıkıp sürekli ve şiddetli bir hal alması, bunu takiben ortaya çıkan bayılma vakaları.
• Kişinin olağan dışı şekilde kanamaya yatkın hale gelmeye başlaması. Örneğin yoğun diş eti kanaması, kanlı dışkı, kanlı idrar gibi belirtilere ek olarak herhangi bir kanama ortaya çıktığında bunun uzun süre devam etmesi (10 dakikayı aşan bir şekilde).
• Nadiren de olsa kişinin intihar ve kendine zarar vermeye yönelik düşüncelere kapılması.
• Kişinin kendini aşırı hiperaktif hissetmesi ve yerinde duramaması.
• Yüksek derecede unutkanlık, hafıza problemleri ve denge kaybı gibi problemlerin ortaya çıkması.
• Cildin ve gözün iç kısmının hafiften sararmaya başlaması.

Yukarıda belirtilen bu yan etkilerin, ilacı kullanan 100 kişiden 1’inde ortaya çıkan yan etkiler olduğu göz ardı edilmemelidir.

Lustral Yan Etkileri Nasıl Önlenir?

Hafif seviyedeki yan etkiler genellikle ilacın düzenli kullanımı sonucunda ortadan kaybolur. Bununla birlikte, kişinin mevcut yan etkileri azaltmak için izleyebileceği çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Eğer kişi ilacı içtikten sonra midesinin bulandığını hissediyorsa, ilacı yemekten sonra kullanmaya başlaması bulantıyı azaltmaya yardımcı olacaktır. 

Baş ağrısı yaşayan kişiler ise mevcut etkileri azaltmak için eczacı ve doktor tarafından önerilen uyumlu bir ağrı kesici kullanabilir. Bununla birlikte, alkol tüketimini kesmek ve vücudu yormayıp bol miktarda su tüketmek de baş ağrısını azaltmaya yardımcı olur. Uykuya dalamama problemi yaşayan kişiler ilaçlarını sabah saatlerinde içmelidir. Aksine eğer kişide sürekli gün içinde uyuklama gibi problemler ortaya çıkıyorsa, ilaç gece saatlerinde alınmalıdır.

Kimler Lustral Kullanmamalıdır?

‘’Lustral kimler için uygun değildir?’’ sorusuna yanıt olarak şu kişiler örnek gösterilebilir:

• Sertralin maddesine karşı alerjisi ya da aşırı duyarlılığı olan kişiler.
• Şeker hastalığı (diyabet) bulunan kişiler.
• Glokom rahatsızlığı bulunan kişiler. 
• Ciddi karaciğer ve kalp hastalıkları bulunan kişiler.
• Epilepsi hastaları.
• Gebelik ya da emzirme döneminde olan kadınlar.
• Sertralin etken maddesiyle birlikte kullanıldığında ciddi yan etkilere sahip olacak ilaçları kullanan kişiler.

Bu yazımızda sizlere Lustral hakkındaki tüm sorulara cevap verdik. Dilerseniz sitemizde bulunan Citoles Nedir?, Paxil (Paroksetin) Nedir?, Lyrica (Pregabalin) Nedir? ve Bipolar Bozukluk Neden Olur? yazılarımızı okuyabilir, aynı zamanda Gerica Nedir?, Bira Alkol Oranı ve Fatih Şifre – Güncel Fatih Şifresi yazılarımızı da okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz.